Assertief timemanagement: Herpak de controle over jouw tijd.

Timemanagement heeft het blokken van tijd in je agenda als een van de belangrijkste onderdelen. In die blokken doe je eerst de belangrijkste taken, je kerntaken. Vervolgens de wat minder belangrijke taken, dat wil zeggen, de meer routinematige klussen. Je plant 1 of 2 keer per dag om je mail te verwerken en zo voorts. En als er niet teveel tussendoor komt op die dag, heb je je taken aan het eind van de dag allemaal af. Zo staat het in ieder geval mooi in de agenda, maar de praktijk draait  vaak uit op iets anders. Verzoeken waar je écht geen nee kunt zeggen, de enige zijn die bepaalde werkzaamheden kan verrichten en een eeuwige race tegen de klok. Op een gegeven moment heeft tijdgebrek en hoge werkdruk meer te maken met assertiviteit en geen ‘’nee kunnen zeggen, dan timemanagement. Daarom deze keer een blog over hoe je meer voor jezelf op kunt komen en meer je eigen grenzen (lees: tijd) kunt bewaken. Tijd kun je, net als geld, maar één keer uitgeven.  

Assertiviteit is een vaardigheid die je kunt leren

Hoera! Assertief zijn kun je leren. In ieder geval op een manier die bij jou past. Hoe assertiever je wordt, hoe beter je communiceert en hoe beter je ervoor kunt zorgen dat je gehoord wordt. Ben je verlegen, heb je een passieve houding, of heb je de neiging anderen te willen pleasen? Als je stopt met jezelf weg te cijferen en je weerbaarheid vergroot, kan je leven er heel anders uit komen te zien. Ik kan je verklappen: Onderaan dit vlog kun je een pdf downloaden met tools om je te helpen je gedachten, ideeën of gevoelens op respectvolle wijze te uiten, zodat je wat steviger staat als je voor jezelf opkomt. 

Assertieve vaardigheden leren

Goede assertieve vaardigheden kunnen een wereld van verschil maken. Assertieve kinderen worden minder gepest op school (Avşar & Alkaya, 2017). Assertief (durven) zijn heeft ook een positieve invloed op onder meer depressie, angsten, zelfwaardering en tevreden zijn in relaties. Ander onderzoek wijst uit dat een assertiviteitstraining de kans op een burn-out vermindert en de toewijding aan het werk vergroot (Nakamure et al., 2017). Toch kan assertief reageren heel lastig zijn. Wanneer doe je het goed, en hoe ‘echt’ kom je dan nog over? Waar let je op als je je assertiever op gaat stellen? 

Hieronder noem ik 5 punten met wat vragen of voorbeelden ter inspiratie waar je op kunt letten.

Waar let je op als je besluit assertiever op te treden?

1. De context:

De context om mee te beginnen. Assertiviteit en hoe assertief gedrag gewaardeerd wordt, verschilt per cultuur en per omgeving. Is er bijvoorbeeld een collectieve cultuur? Dan wordt assertief gedrag van een enkeling meestal niet gewaardeerd. In onze individualistische Westerse cultuur wordt ‘je kop boven het maaiveld uitsteken’ juist extra gewaardeerd. Maar op kleinere schaal, bijvoorbeeld bij het verschil tussen thuiswerken of op kantoor, kan al bepalend zijn voor assertief gedrag. Hoe nodig is het om assertief te zijn als je thuis werkt? Is dat niet iets wat je beter op kantoor kan laten zien? 

2. Persoonlijke ervaringen op het gebied van assertiviteit

Jouw persoonlijke ervaringen op het gebied van assertiviteit spelen ook een rol. Het gaat erom je gedrag uit het verleden eens onder de loep te nemen. Stel jezelf vragen. Wat heeft je passieve houding je tot nu toe opgeleverd? Waarschijnlijk niet het resultaat dat je wilde. Misschien vermeed je kritiek, tegengas, ruzie of afwijzing van anderen, maar hield je er toch een vervelend gevoel aan over. Een stemmetje dat zegt dat je jezelf eens moet laten gelden. En wat heeft het je opgeleverd toen je wel assertief durfde te zijn? Toen niets je meer kon schelen en je er helemaal voor ging om te krijgen waar jij op uit was? Heb je toen wel dat doel bereikt? Heb je onderweg anderen tegen jou in het harnas gejaagd? Vonden ze je niet meer aardig, of is de relatie gewoon goed gebleven? Het is de moeite waard hier eens een lijstje van op te stellen. Van je succesverhalen. Maakt niet uit hoe klein. Het helpt je bij het veranderen van je mindset. Dus in plaats van “Dat lukt me nooit!” zeg je “Zie je wel, ik kan het toch!” 

3. Doelen stellen en je eraan houden

Zonder doelen stellen en je eraan houden wordt concreet oefenen met assertief zijn heel lastig. Je hebt iets nodig om assertief voor de wíllen zijn. Dat kan in de werksfeer of privé zijn. Het gaat erom dat je een duidelijk doel hebt om naar te streven. Let erop dat je realistische, behapbare doelen stelt aan het begin. Bijvoorbeeld: “Vandaag zeg ik één keer ‘nee’ tegen iets wat ad hoc binnenkomt”. Of: “Vandaag geef ik één keer mijn mening in een vergadering”. Kijk anders naar ons vorige blog waar je een doelenkalender kunt downloaden. Wat je ook doet, bereid dat goed voor. Dan word je minder snel overrompeld door een plotselinge vraag. 

4. Relatie behouden

De relatie behouden is een van de grootste uitdagingen van assertiviteit. Het is de kunst te krijgen wat jij wilt, zonder dat je het compleet verbruit bij de ander. Op de werkvloer kom je elkaar toch altijd weer tegen. Een prettige werkrelatie met elkaar houden is daarom belangrijk. Ook hier geldt, bereid je goed voor. Hoe beter je dat doet, hoe meer zelfvertrouwen je krijgt. Meer zelfvertrouwen zorgt ervoor dat je tijdens het gesprek kalm en rustig blijft. Des te beter komt jouw boodschap over. Besef ook dat je een werkrelatie met elkaar hebt. Soms kun je dit ook letterlijk zo insteken. “Ik vind je een fijne collega, maar op dit punt verschillen we echt van mening. Heb je straks tijd om hier even voor te gaan zitten?” Of, als je weer gevraagd wordt iets te doen: “Ik zou willen dat ik het kon doen, maar nu past het echt niet voor mij. ”

5. Authentiek blijven

Authentiek blijven of trouw blijven aan jezelf maakt het makkelijker om assertief te zijn. Authenticiteit gaat over echt zijn, zonder namaak, imitatie of bedrog. Hoe dichter je bij jouw waarden en normen staat, hoe relaxter en zelfverzekerder je je voelt. Je zit lekker in je vel en je straalt dat uit. In je communicatie merk je dat aan dat je oprecht volledig ‘ja’ kunt zeggen tegen jezelf, en zonder stress of agressie ‘nee’ kan zeggen tegen een ander. Je blijft de ander respecteren.  Natuurlijk is het een kwestie van geven en nemen. In sommige situaties doe je water bij de wijn, (“Goed, ik doe het wel”) in andere situaties blijf je bij jouw standpunt (“Nee, hier kom ik deze week echt niet aan toe.”) Maar zit je in een werksituatie waarin je totaal niet jezelf kunt zijn? Dat gaat zich absoluut wreken. Jezelf zijn is een natuurlijke staat zonder maskers en pretenties. Jezelf constant anders voordoen dan je bent vreet energie. Niemand houdt dat vol.

Ja, er is een hoop om over na te denken als je assertiever wilt leren zijn. Daarom is het rijtje do’s en don’ts handig om eens door te nemen. Deze do’s en don’ts verschillen per situatie. Je moet dus zelf uitzoeken welke je gaat hanteren, maar het is wel handig om zo’n lijst paraat te hebben. 

Do’s en Don’ts 

Do’s

1. Zeg duidelijk wat je wilt, zonder je schuldig te voelen. 
2. Kom voor jezelf en jouw overtuigingen op, anderen hoeven het er niet mee eens te zijn.
3. Communiceer efficiënt en effectief, dus een logisch verhaal, zonder gestotter.
4. Hou een positieve houding, richt je op groei.
5. Wees zelfverzekerd in het delen van je mening en gevoelens.
6. Volhard. Ga door totdat in jouw behoefte wordt voldaan.
7. Analyseer en bereid je goed voor!
8. Wees trots op wie je bent en wat je hebt bereikt.
9. Heb moed!

Bij ieder punt zijn kanttekeningen. Het hangt er vanaf wie je tegenover je hebt, van wie en wanneer je eisen stelt. Bedenk ook hoe ver je wilt gaan zonder al je schepen te verbranden. 

Don’ts

1. Een onsamenhangend verhaal afsteken en onzeker overkomen.
2. Je schuldig voelen voor het uiten van je gevoelens, overtuigingen of behoeften.
3. De status quo willen handhaven en bezwijken onder groepsdruk.
4. Bedelen om wat rechtmatig van jou is, bijvoorbeeld of je alsjeblieft naar huis mag om 18u00.
5. Niet gelijk opgeven als het moeilijk wordt. Het kan ook in 2 stappen.
6. Je te makkelijk door anderen laten leiden of beïnvloeden
7. Wees niet bang om te dromen. 

Samenvattend

Weten dat je assertief vaardigheden aan kunt leren is goed nieuws. Assertiviteit in combinatie met zelfwaardering en zelfvertrouwen is essentieel voor mentaal welzijn en maakt je veel weerbaarder bij tegenslagen. 

Jíj bent in control: Je bepaalt zelf welk gedrag je vertoont. Als je besluit passief te blijven reageren, dan krijg je wat je kreeg. Daarmee ga je je doelen niet bereiken. Als je besluit agressief te reageren, dan weet je dat je de relatie onherstelbaar kunt beschadigen. Ben je dan nog wel zo blij met je resultaat? 

Met de juiste assertieve vaardigheden moet je in staat zijn gehoord te worden. Je weet dan de boodschap op een gepaste, respectvolle manier over te brengen. En ook als het deze keer niet lukt, een ander moment is misschien beter geschikt. Laat je niet uit het veld slaan. 

Probeer het eens en download deze sheet om je op weg te helpen. Vul ze in om jezelf meer bewust te maken van je eigen gedrag in bepaalde situaties. Gebruik dat om het de volgende keer anders te doen. 

Wil je meer weten of wil je een vrijblijvend gesprek inplannen? Neem dan contact op via een mailtje. Je kan mij ook altijd bellen op 06-1946 4430 en dan bespreken we waar jij het meest bij gebaat zou zijn.  

Graag tot ziens!

Siok

Foto: Selma Mulder