Anti-uitsteltactieken, jong geleerd, oud gedaan?
Bij sommige mensen lijkt alles aan te komen waaien. Al op de lagere school kon je onderscheid maken tussen klasgenoten bij wie alles ‘vanzelf ging’ en klasgenoten (mijzelf meegerekend), die er wel wat voor moesten doen.
Lui?
Bij mij zat een jongen in de klas bij wie alles jaloersmakend makkelijk afging. Hij haalde overal negens en tienen voor zonder enige vorm van inspanning. Zijn ouders, de juf, en iedereen om hem heen hadden hoge verwachtingen van hem. De wereld lag voor hem open, hij kon kiezen wat hij maar wilde. Maar dat was nou juist het probleem. Eigenlijk had hij geen idee. Zoveel mogelijkheden! Vanzelfsprekend ging hij naar de universiteit. Economie studeren. Want daarmee kun je altijd wel ergens terecht.
Echter, op de universiteit bleek hij veel meer te moeten doen dan gewoonlijk.. Goede cijfers waren niet langer vanzelfsprekend. Zijn ‘luie aard’ was niet meer afdoende. Hard werken ging hem een stuk moeilijker af. Afstuderen deed hij nog wel, met een zesje. Daarna kon hij maar niet besluiten wat voor baan hij zelf nou echt wilde. Een flitsende job in een zakelijke omgeving bleek niet bij hem te passen. Na allerlei omzwervingen weet hij het eigenlijk nog steeds niet.
Hardwerkend?
Nee, dan het voorbeeld van een andere klasgenoot. Zij was geen opvallende hoogvlieger. Ze begon als analist, werkte hard, en werd uiteindelijk gepromoveerd tot senior consultant. Nu heeft ze al jarenlang een glansrijke carrière. Iedereen die haar ziet zegt: “Wat zie je er toch geweldig uit!” (Wat ze eigenlijk denken is “Hoe doe je dat! Waar haal je de tijd vandaan?” En “Had ik maar zo’n baan” en “Zag ik er maar zo uit!”) En ze heeft nog twee kinderen en een gelukkig huwelijk ook.
Sommige mensen lijken het allemaal maar gewoon te doen.
Wat zorgt ervoor dat iemand ze veel energie heeft?
Wat is het verschil tussen mensen die alleen maar praten en praten …
en mensen die er daadwerkelijk voor gaan?
Is de rest dan lui?
Onze menselijke aard werkt ons tegen:
Gemakzucht
“Van nature is de mens liever lui dan moe”. Dat stond in een handleiding bij het schrijven van mijn eindscriptie. “De lezer is lui. Verwijs niet klakkeloos naar een conclusie in een ander onderzoek. Nee, vertel de lezer wat die conclusie is en waar ze het kunnen vinden. Want zelf gaan ze het heus niet opzoeken.” En inderdaad, als ik een artikel lees krijg ik ook liever alles voorgekauwd dan dat ik er zelf een boek op moet naslaan. Alsof je daar tijd voor hebt…
Pleasure-seeking
Als ik bij mezelf na ga, en ik mag kiezen tussen een avondje Netflixen op de bank met een zak M&M’s, of een rondje van 30 kilometer op de mountainbike, dan kies ik het liefst voor het eerste. Maar ik doe inmiddels het tweede. Omdat ik heus wel weet dat dat op de lange termijn gewoon beter is voor mij.
De menselijke aard streeft graag kortstondige, makkelijk bereikbare, instant-pleasures na. Iets wat niet teveel moeite kost en nu direct gedaan kan worden. Kortstondige pleziertjes zijn misschien leuk, maar zetten vaak geen zoden aan de dijk. Zeker niet op de langere termijn.
Kun je niet beter iets ondernemen waar je meer aan hebt voor langere tijd?
Natuurlijk. Alleen, lange termijn doelen vergen wilskracht en doorzettingsvermogen. Vooral als het een stip aan de horizon betreft. Echter, als je daar eenmaal bent aangekomen is het plezier, vooral als je er veel energie in hebt moeten steken, in de regel een stuk groter. En langduriger. De kunst is om dat (al ploeterend) steeds voor ogen te houden.
Te veel keuze
Als geen ander moment in de geschiedenis worden we overweldigd door te veel keuzes. Geen wonder dat we last hebben van keuzestress.
Probeer maar eens gewoon een koffie zwart bij de Starbucks te bestellen. Klein, middel, groot is nog wel te overzien, maar dan… coffee Americano? Espresso? Dubbele espresso? Filter coffee?
Wil je nog een extra smaakje in je koffie? Vanille, hazelnoot, Irish Cream?
Of voor degene die koffie met melk wil; vol, halfvol of soja? Je kan zelfs kiezen of je het warm of extra heet wilt.
En dit zijn nog niet eens alle keuzes.
Te veel om te bevatten. Zeker voor mijn slaperige hoofd om 07u30 op Utrecht CS.
We raken verlamd door al die opties.
Ander voorbeeld.
De generatie voor ons koos een baan, maakte een paar keer promotie, en bleef 30 jaar bij hetzelfde bedrijf. Die generatie is nagenoeg uitgestorven. Die generatie begrijpt ook niets van het fenomeen ‘jobhoppen’. Om de paar jaar wisselen van baan is vrij normaal tegenwoordig. Het hebben van een vast contract is lang niet voor iedereen. Begin 2020 waren er meer dan een miljoen ZZP-ers in Nederland. Overal valt weer wat nieuws te leren, stilstand is achteruitgang, rust roest en ga zo maar door.
Maar al die mogelijkheden kunnen er ook voor zorgen dat je aan alles begint, maar nooit iets afmaakt. Of je wordt er zo door overweldigd, dat je helemaal niet meer in beweging komt. Dan heb je toch wel een probleem.
Ben jij dit?
Waarom is het zo gemakkelijk om te zeggen dat je wilt afvallen … of een bedrijf wilt starten … of naar een andere stad verhuizen … maar zo moeilijk om echt door te zetten?
Is het te laat om te veranderen?
Of zijn we er zo aan gewend geraakt te dromen over grootse dingen voor morgen … dat het ons vandaag niet eens lukt te beginnen met iets kleins?
Deze keer ga ik het hebben over doorzetten en anti-uitsteltactieken.
ANTI-UITSTELTACTIEKEN
Voelt het voor jou motiverend om te weten dat je iets kunt veranderen?
Of voelt het meer als een uitdaging om de confrontatie aan te gaan met je gebrek aan motivatie, uitstelgedrag of misschien gewoon luiheid?
Vandaag deel ik alvast één van de tactieken om van dromen naar doen te gaan. Om uitstelgedrag, angst en luiheid te overwinnen. Om de eigen menselijke natuur – gemakzuchtig, pleasure-seeking en meestal gebrek aan wilskracht, eens aan te jagen.
Het zijn dus GEEN apps of productiviteitstools die zogenaamd al je problemen oplossen. Want (wees eerlijk) als die bestonden, had je ze al lang al gebruikt!
ANTI-UITSTEL TACTIEK # 1: Als het niet in je agenda staat, bestaat het niet
Een cursist vroeg me hoe ik mijn takenlijst elke dag beheer. Ik haalde mijn agenda tevoorschijn en liet hem precies zien hoe ik dat doe. Onder het motto:
Als het niet in mijn agenda staat, bestaat het niet.
Veel meer dan vroeger maak ik tegenwoordig een planning. Als ik dat niet doe merk ik dat ik veel minder focus heb. Ik werk dan aan wat er op me afkomt. Ad hoc, zonder plan en re-actief. Vroeger waren dat dagen waarbij ik achteraf dacht: “Wat heb ik nou eigenlijk allemaal gedaan vandaag.” Dat gaf een onvoldaan gevoel. Mijn agenda geeft mij rust. Ik weet wat ik ga doen vandaag.
MET TAKEN ERONDER
Dit zijn taken die bij een bepaald tijdsblok horen. Of het zijn dingen die ik niet moet vergeten en die ik normaal in mijn achterhoofd zou bewaren … En vervolgens vergeet ik ze juist wel, of komen ze op de meest onhandige momenten naar boven.
In plaats daarvan heb ik ze aan mijn agenda toegevoegd, zodat het altijd wordt gedaan.
Persoonlijk hou ik taken liever in de takenlijst, omdat je ze dan af kunt vinken. Of allemaal bij elkaar kunt zetten. Iedere keer dat je wat afvinkt krijg je even een goed gevoel. Een dopamineshot.
En met die blokken in mijn agenda reserveer ik tijd, om die bijbehorende taken uit te voeren. Dan heb ik een mooi sluitend systeem en kan ik dingen uit mijn hoofd zetten. En ik zie in één oogopslag waar ik me op ga focussen vandaag.
Nog een paar tips hierbij:
Je kunt wekelijkse, maandelijkse en driemaandelijkse taken instellen voor terugkerende zaken zoals het voorbereiden van planningsgesprekken, het plannen van een jaarlijkse onderhandeling, etc. Deze voorbereidingstijd is tijd waar je al lang van tevoren weet dat je die ook nodig hebt. En die, als je dit niet plant, in het gedrang komt door de waan van de dag.
Leestijd
Net zo goed als leestijd. Op de een of andere manier wordt het lezen van stukken, belangrijke nieuwsbrieven, vakliteratuur of cursusmateriaal niet als werktijd beschouwd. Dat is iets wat men in de avonduren dan wel inhaalt. Terwijl het wel degelijk werk gerelateerd is. Waarom plan je dat niet? Dan voorkom je dat je ook ’s avonds weer aan het werk gaat.
Privé en werk in één agenda?
Mensen vragen wel eens of ze privé en werkafspraken in dezelfde agenda moeten zetten. “Ja, zeker doen!” zeg ik dan. Tijd kun je maar één keer uitgeven. En het geeft een realistischer beeld over hoe jij je tijd spendeert als je ook die privé afspraken of afspraken met jezelf erin zet. Dat je gaat sporten bijvoorbeeld, iedere woensdagmiddag om 16u.. Of ‘me-time’ met een boek op de bank als je het gevoel hebt dat je daar nooit aan toe komt. Maak afspraken visueel. Het helpt echt!
Plan ook de leuke dingen!
Zet ze in je agenda met een kleur. De kans dat je het dan daadwerkelijk gaat doen is 3 keer groter dan een vage afspraak met jezelf in je hoofd. Drie keer groter! Denk je eens in hoe je met dit simpele trucje drie keer zo veel kunt bereiken! Dus schrijf op! Schrijf op! Schrijf op!
Met deze tips licht ik nog maar het puntje van de ijsberg. Er is natuurlijk veel meer dat je kunt doen om door te zetten.
Volgende keer vertel ik je over hoe onze cursus je voorziet van een aantal beproefde strategieën en tactieken om te stoppen met praten over succes… en hoe je jezelf in een hogere versnelling kunt zetten om het daadwerkelijk te DOEN.
Stay tuned! Er zitten namelijk echt eye-openers bij!
Ga je vast aan de slag? Laat me weten waarmee!
Wil je niet wachten? Wil je nu direct aan de slag met een PEP training? Schrijf je dan gelijk in voor een van onze cursussen.
