Heb je kleine kinderen?
Dan weet je als geen ander dat één keer zeggen niet voldoende is. Herhalen, herhalen, herhalen, en dan nog eens herhalen tot je er zelf bij neervalt.
En dat geldt niet alleen voor jonge kinderen, we hebben allemaal herhaling nodig om iets te onthouden.
Wordt dat minder naarmate de leeftijd vordert? Niet echt. Voor volwassenen geldt de kracht van herhaling nog steeds. Meestal is het geen onwelwillendheid dat de aandacht er niet bij is, de aandacht moet alleen verdeeld worden over zo’n overvloed aan andere binnenkomende prikkels, dat een boodschap die slechts eenmaal gecommuniceerd wordt, gewoon niet landt.
Hoe werkt dat in je brein?
Als je iets wilt onthouden, bijvoorbeeld een telefoonnummer, dan sla je dat eerst op in je korte termijn geheugen, het werkgeheugen. Dat is net lang genoeg om het nummer te kiezen, maar kort daarna weet je het meestal al niet meer. En al helemaal niet meer de volgende dag.
Om iets blijvend te onthouden, in ons langere termijngeheugen, moet er meer aandacht aan besteed worden. Het herhalen van de stof, of het in verband brengen met andere zaken, is noodzakelijk. Er worden dan extra verbindingen gevormd in het brein, waardoor je de informatie makkelijker terug kunt halen.
Hoe zit dat op de werkvloer?
Ook hier geldt: één keer iets vertellen blijft niet hangen. De boodschap gaat gelijk verloren in de waan van de dag. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat slechts één dag na een seminar de gemiddelde deelnemer nog slechts een schamele 13% weet te reproduceren. (Dat is de reden dat we in een PEP-training het geleerde dezelfde dag nog met de deelnemers in de praktijk brengen!).
Dit zijn even schrikbarende als bedroevende cijfers en geeft ook stof tot nadenken voor degenen die een boodschap willen overbrengen. Waarom is het zo moeilijk iets te onthouden? Waarom beklijven dingen niet na één keer zeggen? Als je iets over wilt brengen, hoe zorg je er dan voor dat zaken blijven hangen? Het antwoord is net als vroeger, herhaling, herhaling, herhaling.
Herhaal de boodschap
Herhaal de boodschap drie maal op verschillende wijze. Kijk als voorbeeld maar eens naar het journaal. Eerst wordt aangekondigd waar het over gaat. Vervolgens komen de genoemde punten uitgebreid aan de orde. Als laatste wordt dan weer afgesloten met een korte samenvatting van wat de belangrijkste punten waren. Deze herhaling werkt als een soort geheugensteun.
Hoe kun je er zélf voor zorgen dat je zaken beter onthoudt?
Hier zijn 7 manieren om iets te onthouden
Rijtjes stampen
Je kunt altijd nog ouderwets rijtjes stampen, soms blijven die nog heel lang hangen (wie kent nog de naamvallen in het Duits? Mit, nach, von, zu, bei..). Misschien saai, maar nog steeds effectief. Het kan echter effectiever, en ook aantrekkelijker, dus lees verder…
Visualiseren
Je kunt dingen visualiseren met Visual Notes en zaken onthouden door middel van beelden in plaats van woorden. Je maakt dan extra manieren aan in je geheugen waarop je iets kunt onthouden. Het duurt langer, dus je bent sowieso langer bezig met de stof.
Vragen stellen
Een van de beste manieren om dingen te onthouden schijnt te zijn: Vragen stellen. Als je bijvoorbeeld een lastig artikel leest, stel er vragen over. In ieder geval de hoe, wat, waarom, wie en wanneer vragen. Waar gaat het over? Wat is de context? Wat lees je hier precies? Probeer zelf verbanden te leggen en wees kritisch.
Mindmappen
Een andere leuke en wat creatievere methode is het mindmappen. Door op deze manier zaken voor jezelf op te schrijven, of liever uit te tekenen, geef je de stof vanzelf al structuur. Je stelt jezelf de vragen: Wat is het onderwerp? Wat is een deelonderwerp hierbij? Wat is belangrijk om te onthouden? Je structureert de stof en brengt thema’s, relaties en verbanden aan. Bovendien zorg je er door het gebruik van kleuren voor, dat er nog meer ‘verbindingen’ in je hersens ontstaan, waarmee de stof weer makkelijker teruggehaald kan worden.
Korte, regelmatige leersessies
Als er meer tijd tussen het leren zit, blijft de lesstof beter hangen. Mits je blijft herhalen, want dat doet wonderen. Een paar dagen voor een tentamen stampen is zonde van al het werk. Na twee weken ben je het meeste weer vergeten. Wie op tijd begint en dan regelmatig leert kan twee jaar na het tentamen nog lesstof reproduceren, blijkt uit het onderzoek.
Leer het aan anderen
Veruit de beste methode. Als jij in staat bent de stof aan anderen uit te leggen betekent dat niet alleen dat je het begrepen hebt, maar ook dat je het in je eigen woorden kunt reproduceren. Als je op dit niveau bent aangekomen kun je er rustig van uitgaan dat je de stof beheerst.
Anecdote
Op mijn middelbare school was een leraar die vertelde dat hij het juist goed vond als leerlingen spiekbriefjes maakten, alleen al door het feit dat ze dan gedwongen werden na te denken over de kern van het verhaal en dit in te perken tot een paar steekwoorden. Met het maken van dat spiekbriefje hadden ze de stof dan al zo vaak gezien dat ze het eigenlijk niet meer nodig hadden.
Van hem mocht je dan ook gerust een spiekbriefje gebruiken. Als je werd betrapt, kreeg je weliswaar een één, maar een herexamen betekende dan gewoon nog meer herhaling. . . . .
