Stress in de Kantoortuin

Dat wil ik allemaal niet horen

Ik zit in de trein. De man die naast me zit pakt zijn telefoon en gaat bellen. Hij wil een afspraak maken met zijn tandarts en hij legt omstandig uit hoe de vullingen uit zijn mond vallen en waar hij nog meer last van heeft. Dat wil ik allemaal niet horen!

Achter me vertelt een vrouw (met een nogal luide stem) aan haar vriendin over haar dochter van 32. Die doet van alles verkeerd en heeft zich in de nesten gewerkt. Ze beklaagt zich erover dat haar dochter geen raad van haar aanneemt en dat ze zulke domme dingen doet. Ze valt haar dochter ten gehore van de hele coupé af. En dat wil ik allemaal niet horen.

Aan het eind van de coupé klink opeens het geloei van een koe. Ringtone. Als het geloei stopt hoor ik een meisjesstem zeggen „Hai mam ….” Dat wil ik allemaal niet horen.
Ik sta op en ga op zoek naar een stiltecoupé.

De kantoortuin

Het voorbeeld hierboven speelde zich af in de trein. Ik weet dat er onbekende mensen om me heen zullen zijn en dat er gepraat en gebeld wordt. En zo weet ik ook dat al die vreemden mij kunnen horen als ik praat of bel. Tot op zekere mate kan ik er rekening mee houden: ik bel zelf vrijwel nooit in de trein en ik ga ergens anders zitten als ik gesprekken niet wil horen of als ze me afleiden.

Een kantoortuin heeft tot op zekere hoogte overeenkomsten met treincoupé

Er wordt om je heen gepraat en gebeld. En anderen kunnen jou horen. In een kantoortuin met flexplekken heb je ook nog weinig invloed op wie er bij jou in de buurt zitten te werken.

Het feit dat je weinig geluids-privacy hebt blijkt een van de grootste oorzakers van stress te zijn. En vooral ook een oorzaak van slecht kunnen concentreren en dus van te weinig presteren.

Geluidsoverlast op het werk en de effecten daarvan op de productiviteit

In een onderzoek naar  Stress en Open Office Noise kreeg een groep secretaresses uitzoekwerk te doen. De helft van hen zat in een rustige werkomgeving. De andere helft werd blootgegsteld aan geluiden die doen denken aan het werken in een kantoortuin. Beide groepen gaven na afloop aan geen stress te hebben ervaren. Wel was er een duidelijk verschil in prestatie. De secretaresses in de groep met de kantoortuin-geluiden deden minder pogingen om iets moeilijks uit te zoeken. Ook bleken ze minder geneigd om hun lichaamshouding aan te passen aan hun werkplek of hun werkplek wat bij te stellen.

Deze effecten lijken erg op “aangeleerde hulpeloosheid”. Alsof de onontkoombaarheid van de geluidsoverlast wordt gegeneraliseerd op het werk en de werkomstandigheden. Met andere woorden: Ik kan niks doen aan de geluidsoverlast, dus heb ik ook geen invloed op de oplosbaarheid van moeilijk opzoekwerk en ik zal ook wel geen invloed kunnen uitoefenen op hoe ik achter mijn bureau zit.

Hoewel de onderzoeksgroep aangaf geen stress te hebben ervaren is er echter wel sprake van indirecte stress door geluidsoverlast in een kantoortuin. Want het is gebleken dat mensen in een kantoortuin die niet goed is ingericht met materialen die het geluidsniveau dempen, aanzienlijk minder presteren. Dit kan oplopen tot een verminderde persoonlijke productiviteit van wel 65%!  Lees het onderzoek.

En daardoor komen allerlei andere  stress veroorzakende omstandigheden om de hoek kijken zoals:

• medewerkers krijgen hun werk niet af en krijgen het gevoel teveel werk te hebben (overbelasting)
• omdat ze minder presteren krijgt men te weinig of geen complimenten (onderwaardering)
• deadlines beginnen harder te drukken en lijken onrealistisch (tijdsdruk)
• medewerkers gaan overwerken of nemen werk mee naar huis (werk – privé balans)

Altijd stress in een kantoortuin?

Nee, er zijn moderne kantoortuinen waar men goed gebruik heeft gemaakt van dempende materialen en voldoende gelegenheid om zich af te zonderen of om in een concentratie-werkplek te gaan werken.

Maar ik kom nog erg vaak tegen dat een organisatie een kantoortuin heeft gemaakt om kosten te besparen. Er is dan meestal veel geluidsoverlast door collegas, veel visuele overlast omdat er niet is nagedacht over inrichting, kleur en rust, veel geloop vlak langs de werkplekplekken omdat de structuur van de ruimte niet is aangepast, niet toereikende of lawaaiige klimaatbeheersing en apparatuur die niet vervangen is door stillere exemplaren.

Gezondheid, Persoonlijke Productiviteit en Geluk

Het is ironisch te zien dat in deze tijd, waarin het werk steeds meer kenniswerk wordt, onze werkomgeving het ons steeds moeilijker maak om geconcentreerd ons hoofd bij het werk te houden. Geluidsoverlast kan negatieve invloed hebben op onze gezondheid, op onze werkprestaties, maar ook op hoe gelukkig we ons voelen.

foto © Matt Grant