Duurzame Inzetbaarheid

Vorige maand lanceerde Minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn programma Duurzame Inzetbaarheid, waaronder het plan van aanpak Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA) en het Actieplan Gezond Bedrijf.

Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA)

De meest recente cijfers van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) geven aan dat extra inspanningen van werkgevers en werknemers nodig zijn om ziekte en uitval door werkstress te voorkomen en de mentale weerbaarheid, het werkplezier en de arbeidsproductiviteit van medewerkers te vergroten. Er blijkt onder meer dat:
31% van de werkgerelateerde verzuimgevallen veroorzaakt wordt door werkstress;
12% van de werknemers burn-out klachten rapporteert;
40% van alle werknemers behoefte heeft aan (aanvullende) maatregelen om werkstress vroegtijdig te voorkomen;
44% van de werknemers weinig regelmogelijkheden (autonomie) heeft in het werk;
24% van de werknemers te maken heeft met ongewenst gedrag door externen.
15% van de werknemers te maken heeft met ongewenst gedrag door leidinggevenden of collega’s.

Bron: NEA 2013 TNO/CBS

Als je dan ook nog weet dat uitval door PSA heel veel geld kost, dan is de leuze om er iets aan te doen gauw gemaakt.

In Europa als geheel worden de totale kosten van psychische aandoeningen (al dan niet werkgerelateerd) geschat op 240 miljard euro per jaar. Minder dan de helft van dit bedrag bestaat uit directe kosten, zoals voor medische behandelingen, terwijl 136 miljard euro het gevolg is van productiviteitsverlies, waaronder ziekteverzuim.

Kosten verzuim 2,7 miljard

Het Trimbos instituut berekende dat de kosten van het totale verzuim door enigerlei psychische aandoeningen voor Nederland ongeveer 2.7 miljard euro bedraagt (2011).

Het programma duurzame inzetbaarheid is nadrukkelijk een aanvulling op beleidsinspanningen en wet- en regelgeving op de terreinen gezond en veilig werken (met name arbobeleid), scholing en arbeidsmobiliteit. Het programma sluit aan bij de praktijk van de werkvloer en zorgt voor verspreiding van kennis en concrete ervaringen. Daarnaast zijn voor werkgevers en sectoren financiële middelen beschikbaar via ESF en de sectorplannen.

Het programma Duurzame Inzetbaarheid

Het programma Duurzame Inzetbaarheid richt zich op 4 aspecten:

1. bewustwording
2. stimuleren en faciliteren
3. best practices
4. inspecteren

1. Bewustwording

Vooral in het komende jaar zullen er verschillende activiteiten georganiseerd worden om verdere bewustwording te bewerkstelligen en het taboe dat er nog steeds heerst rondom dit onderwerp, te doorbreken.
Ervaringsverhalen vormen hierbij een belangrijk onderdeel. En er is een online test waarmee je vroege signalen van werkstress kunt herkennen. Deze test is er voor het herkennen van signalen bij jezelf, maar ook bij je werknemers.

2. Stimuleren en Faciliteren

Het is belangrijk dat werkstress tijdig bespreekbaar wordt gemaakt. Hoe gemakkelijk is dat? Ook hiervoor worden handreikingen en adviezen online aangeboden.
Vanaf juni 2014 worden er een aantal bijeenkomsten voor personeelsfunctionarissen en medezeggenschap georganiseerd met als hoofdthema werkdruk en vergroten werkplezier.
De week van 3 tot en met 7 november is De Week van de Werkstress. Er is nog niet veel over bekend, maar het zal een belangrijke week worden. In deze week wordt onder andere de prijs voor de Best Practice in Nederland uitgereikt. Zet hem vast in je agenda.

3. Best Practices

Er is al veel kennis en veel materiaal ontwikkeld. Dit wordt online aangeboden en veel ervan is kosteloos.
Daarnaast zijn er praktische handreikingen waarmee werknemers en werkgevers direct aan de slag kunnen, zoals advies om stress preventief aan te pakken of tips voor het bespreken van werkstress op de werkvloer.

4. Inspecteren

Het is logisch dat als er zoveel maatregelen en handreikingen aangeboden worden, het ministerie het onderwerp PSA meeneemt in haar inspectieprojecten.

Bedrijven, organisaties en sectoren die werk willen maken van duurzame inzetbaarheid, kunnen een beroep doen op middelen uit ESF en de sectorplannen. Binnen de huidige ESF-periode 2014-2020 gebeurt dit in de vorm van een stimuleringssubsidie voor kleinschalige projecten, bedoeld om de duurzame arbeidsinzet van werkenden te bevorderen. Hiervoor is 22 miljoen euro beschikbaar. Openstelling voor aanvragen van bedrijven en instellingen is voorzien in het najaar van 2014.

Daarnaast is er voor sectoren ook in 2014 en 2015, 600 miljoen euro beschikbaar via de sectorplannen. Zij kunnen hier op basis van cofinanciering aanspraak op maken, onder andere op het thema duurzame inzetbaarheid. Veel sectoren en regio’s hebben al gebruik gemaakt van deze mogelijkheid.