Azteko, mijn plakbandkat

De hele dag.

Er zijn af en toe van die dagen dat mijn kat Azteko alle aandacht wil. Niet eventjes je boek wegduwen en na een paar krieweltjes onder zijn kin weer weg. Nee, de hele dag lang loopt hij achter me aan. Naar het koffiezet apparaat,, naar de printer, dan weer op mijn bureau en Ω op mijn çΩ toetsenbord (ja daar komen die rare tekens vandaan). En vooral veel kopjes geven.

Natuurlijk geef ik hem graag aandacht, hij is een schat van een kat. En het allerleukste, waar ik helemaal warm van word vanbinnen is dat hij mij zo graag mag. Ik voel me op zo’n plakband-dag eerlijk gezegd reuze vereerd.

Er zit ook een lastige kant aan. Ik kom niet aan werken toe. Wat ik ook doe, aaien, snoepjes geven, even met hem spelen, hij blijft kopjes geven en aandacht vragen. En ik blijf afgeleid van wat ik werkelijk moet doen.

Logisch dat jouw kat blijft aandringen zul je zeggen. Hij wordt er voor beloond. Met aaien, snoepjes en een spelletje.

Ja maar, hij is zoooo lief . . .

En aandacht is zooo heerlijk . . .

En waardering is zooo verslavend . . .

Op het werk zijn ook plakbandkatjes. Heb je ze al opgespoord? Ik geef een paar voorbeelden:

• Een collega (erg aardige vrouw, die regelmatig iets voor je doet) staat naast je en mieuwt zachtjes.
• Een andere collega (die altijd superblij is dat je hem geholpen hebt) geeft een kopje tegen je arm.
• Je leidinggevende (die altijd zegt dat jij haar beste medewerkster bent) zal het opnieuw bijzonder waarderen als je tussendoor even tijd voor haar maakt.

Hoeveel van deze plakbandkatjes heb jij op je werk? Zaken die je niet kunt weigeren omdat de vragensteller jou ook wel eens geholpen heeft. Dingen waarmee je je vereerd voelt dat ze aan jou worden toevertrouwd. Taken die waardering en misschien zelfs aanzien opleveren.

Maar die totaal geen enkele prioriteit hebben. Nul niks zero.

Ja maar Selma . . . ik vind het fijn om waardering te krijgen op mijn werk.

Natuurlijk. Er is niks mis mee als je iets doet omdat je er waardering mee krijgt. Maar begin er pas aan nadat je de taken hebt gedaan die prioriteit hebben.

Er zijn allerlei psychologische mechanismen (ik ben psycholoog) die ervoor zorgen dat het steeds moeilijker wordt om nee te zeggen. nee zeggen op een moment wanneer je echt je aandacht aan iets anders moet geven. Als je echt iets af moet maken bijvoorbeeld, of als je weet dat je veel te laat thuis zult komen als je ingaat op de vraag van een plakbandkatje.

De drie belangrijkste psychologische mechanismen leg ik hieronder uit

1. Congruentie

Dat betekent dat mensen graag gezien willen worden als iemand die bij zijn mening blijft en niet als iemand die wispelturig is. Als je al eerder aan een verzoek hebt voldaan is het lastig om nu opeens te zeggen dat je niet op een verzoek wilt ingaan. En het wordt nog lastiger als je al verwachtingen hebt gekweekt bij de ander.

Oplossing: iedereen verandert wel eens van mening.

Kijk hier naar wat conguentie kan ‘aanrichten’.

2. Beeldvorming over jezelf

Als je op je werk een collega helpt door iets voor haar te doen, dan heb je onbewust het beeld van jezelf gecreëerd dat je (bijvoorbeeld) hulpvaardig bent, of collegiaal. Die beeldvorming zal jouw reactie sturen op het moment dat er opnieuw een collega aan je bureau staat die hulp nodig heeft. En hoe vaker je het eigen beeld over jezelf in de praktijk brengt, hoe sterker het wordt.

Oplossing: bedenk een manier waarop je aan je zelfbeeld kunt voldoen en toch (dit keer) Nee kunt zeggen.

3. Homo economicus

Plakbandkatjes doen een beroep op jouw ‘homo economicus’. De persoon in jou die het liefst op korte termijn een beloning wil. De snelle behoeftebevrediging. Werken aan doelen op lange termijn is namelijk een stuk lastiger als we spreken over de waardering en de beloning die dergelijke doelen opleveren.

Oplossing: hou je doelen voor ogen en lees mijn volgende schrijfsel over prioriteiten vinden.

Bekijk hier het filmpje waar kinderen gevraagd worden om een snoepje te laten liggen teneinde later veel meer lekkers te krijgen.

Misschien helpt deze kennis je om je niet te laten meeslepen als je een keer echt geen tijd hebt.

Volgende keer leg ik uit waarom het onzin is om prioriteiten te stellen. Prioriteiten zijn er.
Je krijgt dan van mij een super eenvoudige manier om snel de juiste prioriteiten te vinden.

Dus hou je inbox in de gaten.

Ik ben benieuwd naar wat jouw plakbandkatjes zijn. laat me weten, ik lees alle reacties en e-mails.

Selma